Momenteel zijn meer dan 85.000 familiebedrijven (29%) bezig met het proces van eigendomsoverdracht. Van die bedrijven blijft 50% binnen de familie. Het bedrijf wordt overgedragen aan de volgende generatie via de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). Dit is lang niet altijd vanzelfsprekend. Externe overdrachten aan strategische kopers (16%) of private equity (5%) zijn reële opties en komen regelmatig voor.

Prof. dr. Roberto Flören, RSM-hoogleraar Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht bij Nyenrode Business Universiteit, merkt op: “Ruim driekwart van de bedrijven die nu bezig zijn met de planning, verwacht dat de eigendomsoverdracht voor het eind van 2024 is afgerond. Veel familiebedrijven (73%) hebben meerdere eigenaren, waardoor er regelmatig eigendomsoverdrachten tussen de eigenaren plaatsvinden. Maar de onzekerheid over de bedrijfsopvolgingsregeling-wetgeving speelt ook een significante rol.”

Interne eigendomsoverdracht bij familiebedrijven

Bij veel familiebedrijven wordt de eigendomsoverdracht apart gezien van de betrokkenheid bij het bedrijf. Uit het onderzoek blijkt dat eigenaren verschillend denken over wie van hun kinderen in aanmerking komt voor het overnemen van het familiebedrijf. Opvallend is dat eigenaren in vergelijkbare situaties verschillende keuzes maken. Wanneer alle kinderen in het familiebedrijf werken, draagt 66% van de eigenaren de eigendom over aan alle kinderen, terwijl 12% ervoor kiest om de eigendom niet aan alle kinderen over te dragen.

In gevallen waarin niet alle kinderen momenteel in het familiebedrijf werken, maar dit wel overwegen, draagt 40% van de eigenaren de eigendom over aan alle kinderen, terwijl 32% ervoor kiest om de eigendom uitsluitend over te dragen aan de kinderen die daadwerkelijk in het bedrijf werken. Wanneer kinderen niet in het familiebedrijf werken en dit ook niet van plan zijn, draagt slechts 22% van de eigenaren de eigendom over aan alle kinderen, terwijl 52% de eigendom overdraagt aan de kinderen die wel actief zijn in het bedrijf.

Eigendomsoverdracht buiten de familie

Bijna de helft van de eigenaren vindt het wenselijk dat het bedrijf toch volledig in familiehanden blijft. Dit is alleen niet vanzelfsprekend. Zo is één op de zes (16%) familiebedrijven aan het overwegen om het bedrijf buiten de familie te verkopen. Ook een gedeeltelijke verkoop aan private equity (5%) is een reële optie. De overweging voor een externe overdracht heeft te maken met onder meer de groei van het bedrijf. Wat zijn de toekomstverwachtingen binnen de branche? Heeft de nieuwe generatie de capaciteiten en interesses? Misschien hebben ze externe ondersteuning nodig, maar zijn ze wel in staat groei te realiseren. Daarnaast is verkoopopbrengst voor sommige familiebedrijven onderdeel van hun pensioen. Binnen de pensioen groep geeft 27% bijvoorbeeld aan om het bedrijf extern te willen verkopen.

Vermogensplanning binnen familiebedrijven

Besluiten familiebedrijven de eigendom niet naar alle kinderen over te dragen? Dan zijn er vaak mogelijkheden om de andere kinderen te compenseren. Dit kan onder andere met vermogensbestanddelen, zoals beleggingen of vastgoed. 66% van de eigenaren vindt dat hun kinderen ieder een even groot deel van het totale vermogen moet krijgen. 16% is het daar niet mee eens. Onder welke groep je ook valt, de verdeling moet wel geregeld worden. Tweederde stelt dat kinderen die geen eigendom verkrijgen op een andere manier compensatie horen te krijgen. Maar bij 43% van de familiebedrijven is niets geregeld rondom deze compensatie. Nu al bezig zijn met eventuele vermogensplanning binnen het familiebedrijf wordt wel sterk aangeraden. Het verhaal rondom de bedrijfsopvolgingsregeling wordt dan ook eerder duidelijk voor het familiebedrijf. 

Bron: Nyenrode, 23 mei 2024